นั่งสมาธิเหมือนจะเข้าถึงณานได้แต่ก็เด้งออก

เมื่อเหตุ ปัจจัย ครบ เมื่อถึงวาระ อะไรก็หยุดไม่อยู่ อะไรก็ห้ามไม่ได้..

เมื่อถึงเวลา ทำหน้าที่ อะไรก็ขวางไม่ได้..

 

๑..
๑..
๑..
๑..

แยกออกเป็น "หนึ่ง"

คืนให้แก่โลก คืนให้แก่ธรรม..

 

คำว่า "ธรรมหนึ่ง" พี่ไทยไปแปลมาจากไหน อย่างไร มาดูกัน

[๓๔๗] กถญฺจานนฺท ภิกฺขุ อชฺฌตฺตเมว จิตฺตํ สณฺเปติ
สนฺนิสาเทติ เอโกทิกโรติ สมาทหติ ฯ อิธานนฺท ภิกฺขุ วิวิจฺเจว
กาเมหิ วิวิจฺจ อกุสเลหิ ธมฺเมหิ สวิตกฺกํ สวิจารํ วิเวกชํ ปีติสุขํ
ปมํ ฌานํ ... ทุติยํ ฌานํ ... ตติยํ ฌานํ ... จตุตฺถํ ฌานํ
อุปสมฺปชฺช วิหรติ ฯ เอวํ โข อานนฺท ภิกฺขุ อชฺฌตฺตเมว จิตฺตํ
สณฺเปติ สนฺนิสาเทติ เอโกทิกโรติ สมาทหติ ฯ โส อชฺฌตฺตํ
สุญฺตํ มนสิกโรติ ฯ ตสฺส อชฺฌตฺตํ สุญฺตํ มนสิกโรโต
อชฺฌตฺตํ สุญฺตาย จิตฺตํ น ปกฺขนฺทติ น ปสีทติ น สนฺติฏฺติ
นาธิมุจฺจติ ๒- ฯ เอวํ สนฺตเมตํ อานนฺท ภิกฺขุ เอวํ ปชานาติ

ข้างบน บทบาลี

[๓๔๗] ดูกรอานนท์ ก็ภิกษุจะดำรงจิตภายใน ให้จิตภายในสงบ ทำ
จิตภายในให้เป็นธรรมเอกผุดขึ้น ตั้งจิตภายในมั่นได้อย่างไร ดูกรอานนท์ ภิกษุ
ในธรรมวินัยนี้
(๑) สงัดจากกาม สงัดจากอกุศลธรรม เข้าปฐมฌานมีวิตก มีวิจาร
มีปีติและสุขเกิดแต่วิเวกอยู่ ฯ
(๒) เข้าทุติยฌาน มีความผ่องใสแห่งใจภายใน มีความเป็นธรรมเอก
ผุดขึ้น เพราะสงบวิตกและวิจาร ไม่มีวิตก ไม่มีวิจาร มีปีติและสุขเกิดแต่
สมาธิอยู่ ฯ
(๓) เป็นผู้วางเฉยเพราะหน่ายปีติ มีสติสัมปชัญญะอยู่ และเสวยสุข
ด้วยนามกาย เข้าตติยฌาน ที่พระอริยะเรียกเธอได้ว่า ผู้วางเฉย มีสติ อยู่
เป็นสุข อยู่ ฯ
(๔) เข้าจตุตถฌาน อันไม่มีทุกข์ ไม่มีสุข เพราะละสุขละทุกข์ และ
ดับโสมนัสโทมนัสก่อนๆ ได้ มีสติบริสุทธิ์เพราะอุเบกขาอยู่ ฯ
ดูกรอานนท์ อย่างนี้แล ภิกษุชื่อว่าย่อมดำรงจิตภายใน ให้จิตภายใน
สงบ ทำจิตภายในให้เป็นธรรมเอกผุดขึ้น ตั้งจิตภายในมั่น ฯ

อันนี้เป็น บทแปล

จะเห็นว่า คำว่า ธรรมเอก ( ธรรมหนึ่ง/จิตรวมอึ๊ก/รวมใหญ่ )
มาจาก วรรค "เอโกทิกโรติ"

ในบท บาลี เอโกทิกโรติ ปรากฏแค่ สองครั้ง คือ ตอนต้น
กับ ตอนจบวรรค

แต่พี่ไทย ยัดไส้ ใส่ตามหลัง "ทุติยฌาณ" เว้ยเฮ้ย บางบท
จะยัดใส่ ทุกๆ ฌาณ

นี่ก็แปลกๆ แล้ว

ทีนี้ เคยกล่าวไปแล้ว ว่า ถ้า บาลี ลง อักขระ สระ "โอ"
มันจะเหมือน การบอกกาล ความต่อเนื่อง เทียบ อังกฤษ
ก็เหมือน continuous tense

ถ้าไม่เมา วิสุทธิมัค หรือ โดน วิสุทธิมัค หลอกเอา จังหนับ
จนไปจับ เอโกทิกโรติ เป็น เอกกัคคตา แล้ว ไปเทียบ
พระสูตรอื่น ก็จะพบ พระสารีบุตร อธิบายไว้ว่า เอโกทิโรติ
เป็น ไฉน

มันไม่ใช่เรือง เอกัคคตา

แต่จะหมายถึง จิตหลังจากการภาวนา จะมี อัชฌาสัย
ไปในทาง "ธรรมปฏิบัติ อย่างเดียว" ไม่มี แฉลบไป
เรื่อง อกุศล นิวรณ์ธรรม

สมมติว่า วันนี้ ทั้งวัน และ คืน บักโงบะ ไม่รู้สึกง่วง ไม่มี
อาการมึนชา อยากหลับตาแม้นแต่ ขอแปปเดียว เนี่ยะ
อะไรแบบนี้ เรียกว่า เอโกทิโรติ

ถ้า สองสามวันล่วงผ่าน ความท้อถอยกำลัง อยากโน้น
อยากนี้ ไม่ปรากฏ .............ก็จะเริ่มละ ว่า มีความต่อ
เนื่องในการภาวนา .......คือ มี อัชฌาสัยในการภาวนา

แต่ถ้า กินข้าวเช้า เอ้ย แปปนึง
พอบ่าย กินข้าว ก็ เอ้ย แปปนึง

แบบนี้คือ ไม่มี อาการ เป็น "ธรรมอย่างเดียว" แต่
เป็นอาการ เดี่ยวปฏิบัติ เดี่ยวนิวรณ์ลากไป เดี๋ยว
อกุศลลากไป หลงตะละลุ่มตุ้มเปะ อะไจ๋ ไจ๋ ไจ๋....

นะ

พอไม่ไป เมา วิสุกธิมัด ในคำว่า "ธรรมเอก"
หากอ่านพระสูตร หลังจาก นั้น ก็จะเห็นเลย
ว่า เป็นเรื่อง จิตมนุษย์ปรกติ ทีแล่นไป แล่น
มา กวัดแกว่งไปตาม ฉันทธรรม ในสมัยต่างๆ
ไม่มีเรื่อง จม แช่ แป้ง ลองพินา


ภิกษุนั้นย่อมใส่ใจความว่างภายใน เมื่อเธอกำลังใส่ใจความว่างภายใน
จิตยังไม่แล่นไป ยังไม่เลื่อมใส ยังไม่ตั้งมั่น ยังไม่นึกน้อมไปในความว่างภายใน
เมื่อเป็นเช่นนั้น ภิกษุย่อมรู้ชัดอย่างนี้ว่า เมื่อเรากำลังใส่ใจความว่างภายใน จิตยัง
ไม่แล่นไป ยังไม่เลื่อมใส ยังไม่ตั้งมั่น ยังไม่นึกน้อมไปในความว่างภายใน
ด้วยอาการนี้แล ย่อมเป็นอันเธอรู้สึกตัวในเรื่องความว่างภายในนั้นได้ ฯ
ภิกษุนั้นย่อมใส่ใจความว่างภายนอก ...
ภิกษุนั้นย่อมใส่ใจความว่างทั้งภายในและภายนอก ...
ภิกษุนั้นย่อมใส่ใจอาเนญชสมาบัติ เมื่อเธอกำลังใส่ใจอาเนญชสมาบัติ
จิตยังไม่แล่นไป ยังไม่เลื่อมใส ยังไม่ตั้งมั่น ยังไม่นึกน้อมไปในอาเนญชสมาบัติ
เมื่อเป็นเช่นนั้น ภิกษุย่อมรู้ชัดอย่างนี้ว่า เมื่อเรากำลังใส่ใจอาเนญชสมาบัติ จิต
ยังไม่แล่นไป ยังไม่เลื่อมใส ยังไม่ตั้งมั่น ยังไม่นึกน้อมไปในอาเนญชสมาบัติ
ด้วยอาการนี้แล ย่อมเป็นอันเธอรู้สึกตัวในเรื่องอาเนญชสมาบัตินั้นได้ ฯ
ดูกรอานนท์ ภิกษุนั้นพึงดำรงจิตภายใน ให้จิตภายในสงบ ทำจิตภายใน
ให้เป็นธรรมเอกผุดขึ้น ตั้งจิตภายในให้มั่น ในสมาธินิมิตข้างต้นนั้นแล เธอย่อม
ใส่ใจความว่างภายใน เมื่อเธอกำลังใส่ใจความว่างภายใน จิตย่อมแล่นไป เลื่อม
ใส ตั้งมั่น นึกน้อมไปในความว่างภายใน เมื่อเป็นเช่นนั้น ภิกษุย่อมรู้ชัดอย่าง
นี้ว่า เมื่อเรากำลังใส่ใจความว่างภายใน จิตย่อมแล่นไป เลื่อมใส ตั้งมั่น นึกน้อม
ไปในความว่างภายใน ด้วยอาการนี้แล ย่อมเป็นอันเธอรู้สึกตัวในเรื่องความว่าง
ภายในนั้นได้ ฯ
ภิกษุนั้นย่อมใส่ใจความว่างภายนอก ...
ภิกษุนั้นย่อมใส่ใจความว่างทั้งภายในและภายนอก ...
ภิกษุนั้นย่อมใส่ใจอาเนญชสมาบัติ เมื่อเธอกำลังใส่ใจอาเนญชสมาบัติ
จิตย่อมแล่นไป เลื่อมใส ตั้งมั่น นึกน้อมไปในอาเนญชสมาบัติ เมื่อเป็น
เช่นนั้น ภิกษุย่อมรู้ชัดอย่างนี้ว่า เมื่อเรากำลังใส่ใจอาเนญชสมาบัติ จิตย่อม
แล่นไป เลื่อมใส ตั้งมั่น นึกน้อมไปในอาเนญชสมาบัติ ด้วยอาการนี้แล ย่อม
เป็นอันเธอรู้สึกตัวในเรื่องอาเนญชสมาบัตินั้นได้ ฯ

 

ถ้า น้องๆ หนูๆ พอเข้าใจ ....

เอโกธิภาวะ ไม่ใช่เรื่อง ทำ กรรมฐานอะไรสักอย่าง
เน้นไปที่ รวมอึ๊ก เด่นดวง .... ออกมา ม้างกาย พิจารณา
กายก็เพื่อ กลับไป เด่นดวง ทั้งๆที่ พึ่งออกมาจาก เด่นดวง

แล้ว พิจารณาใหม่ สัทธรรม ของพระผู้มี พระภาค ตรัสไว้

ต่อให้ ไม่เด่นดวง ไม่น้อมไปเด่นดวง ก็ใช้ได้ อาศัยระลึก
ได้ อาศัยระลึกแล้ว ก็ได้ ความรู้ชัด ความเด่นดวง เหมือน
กับจิตเข้าไป เด่นดวง ทุกประการ ( คือ จริงๆ เน้นที่ ความ
แปรปรวน ที่เป็น สามัญลักษณะ เป็น อรรถรส ในการ ระลึก)

ก็จะเห็นว่า เป็นเรื่อง "จิตใจปรกติ รู้เนื้อ รู้ตัว (อินทรียภาวนา
ยอดเยี่ยม) ไม่ใช่เรื่อง ปฏิบัติเพื่อไป จมแช่ อย่างเดียวข้าว
เหนียวตายนึ่ง"


ปล. ลิง : น้องๆ หนูๆ ที่เป็น นักธรรม มี กระบวนการ พิสูจน
สอบทาน แบบมหาประเทศสี่ พอเข้าไปหา อ่านพระสูตร
ที่ถูกตัดมา อ่านเพิ่มเติม จะพบว่า บทต่อไปเป็น
เรื่องเห็น "..........." ( ผั๊วะ !!! ??????? !!! OO" )

 

คนบางคน กลัวตายก่อนได้ทำหน้าที่ เริ่มหยอดกระปุก สะสมบารมี ละ..

อายุมากแล้ว สมควรทำตั้งนานแล้ว..

 

เขียนให้รู้เรื่อง ไม่เวิ่นเว้อ ก็ถือว่าอธิบายธรรมะใช้ได้

 

เขามีความรู้ ความชำนาญ ด้านนี้

แต่ที่ผ่านมาหลายปี แค่ เล่นมากไปหน่อย ความรู้ในจิต มาก จน ล้น ไม่รู้จะสอนใคร แนะนำใคร..

 

นี่ถ้ากลั่นกรองอีกนิดหน่อย
ไม่ติดใช้คำเล่นๆ มากเกินไป ใช้บ่อยเกินไป
ก็จะเป็น ยอดธรรมะ ได้อย่างสบายๆ
แต่ติดเล่นมากไปหน่อย ธรรมะเลยกลายเป็น ธรรมดาไป
น่าเสียดาย ต้องฝึกอีกหน่อย จึงจะดีขึ้นเรื่อยๆ

 

ท่าน นิลกาล ท่านเข้ามาบ่อยๆสิ มาช่วยแนะนำเขาหน่อย เผื่อจะรู้จักโต เป็นผู้ใหญ่ สักที

ความรู้มันล้น อยากเป็นคนสำคัญ สำคัญตนว่าเก่งแล้ว รู้แล้ว คงคิดว่าเล่นเป็นเด็ก ไปก่อนก็ได้ ถึงเวลาค่อยเอาจริง

แต่ที่ไหนได้ มันกลายเป็นความเคยชิน สุดท้ายกลายเป็นนิสัย ไปซะแล้ว..

 

ให้ เมตตา นำทาง..

 

นักธรรม นักปฏิบัติ โยคาวจร ห้องฝั่ง อภิญญา หายไปไหนกันหมด..

 

ไม่ใช้หน้าที่เรา เป็นหน้าที่ของท่านแล้ว
เพราะเคยเป็นเพื่อนกันมาก่อน
ก็ย่อมจะรู้ทางกันดี กว่าเรา
เราเคยสอนอะไรท่าน ท่านก็เอาไปบอกต่อ
ส่วน พิฬา เล่าปัง จะต้องฝึกสติเยอะๆ
ฝึกให้รู้เท่าทันสติ สติน้อยก็เลยทำเป็นเล่นไป

ส่วนเรามาหน้าที่ดู แล้วตรวจการบ้านที่พวกท่านทั้งหลายทำ
แล้วก็ให้คำแนะนำตามอาการที่ขาดยา
ป่วยแบบไหน ก็จ่ายยาตามอาการนั้น
นั่นหน้าที่เรา

 

บททดสอบ ที่ชื่อ "พฤหัสบดี" มันกำลังจะผ่านไป แล้วทำไมเราต้องสอนด้วย

คนไม่รู้ความผิดตัวเอง คนไม่ยอมแก้ไขตนเอง จะเก็บไว้ทำไม..

สอนยาก อย่างจิตยิ้ม ยังพอทน แม้สอนไม่จำ แต่ไม่เคยท้อ

ส่วนบุคคลผู้รู้มาก นั้นสอนยาก แม้ครูบาอาจารย์ ยัง งดเว้น..

 

คำว่า "ธรรม" มันมีหลายชั้นอยู่น๊า

ระหว่าง ปุถุชน กับ อริยบุคคล แต่ละชั้น..

ความละเอียดลึกซึ้ง พิสดาร ต่างกันอยู่มาก

มันแยก แค่ตรงนี้..



ส่วนอะไรเป็นธรรม อะไรไม่เป็นธรรม อย่าตัดสิน จากทิฏฐิตน สิ..

กุสลา ธรรมา อกุสลา ธรรมา พระพุทธเจ้า ก็สอน อยู่ นักธรรม ไม่จำใส่ใจเอง..

 

เรื่องกสิณ..

ถ้าจำเป็นจะต้องฝึก เพื่อใช้งาน เอาแค่กสิณไฟ และ กสิณแสงสว่าง พอแล้ว..

มันจะช่วยได้ ระหว่างทาง เดินของจิต..

 

มีอะไรอีกมั๊ย คนเมาธรรม ที่เรียกตนเองว่า นักธรรม เปรียญ

ปฏิบัติธรรม อย่าหลงธรรม..



ถ้าไม่มีอะไร ไปละนะ..

 

อ้อ!!! เกือบลืม

เรื่องหนัง เรื่องละคร อย่า ยก เอามาเปรียบเทียบมาก คนไม่เคยดูหนัง ไม่เคยดูละคร ก็สงสัยต่อไปอีก

ถ้าจะยกเรื่องมาเปรียบเทียบ หรือ อุปมา ก็ยกเอาเรื่อง ที่ทุกคน สามารถรู้ได้ เห็นได้..

ฝาก นักธรรม ไว้ เท่านี้ ละ

 

เราบอกไปแล้ว เขาฟังที่ไหนกัน เขายังเมาไม่เลิก..

 

ที่ยังไม่นิ่งสงบเพราะยังติดอยู่กับนิวรณ์ครับ อาการที่เกิดนั้นคือปีติถูกต้องแล้ว แต่เพระมีความยึดติดหลงไหลหรือแม้แต่สงสัยในปีตินั้น จึงทำให้ฌานถอย เพระเราจะไปตามอารมณ์วิตกวิจารณ์ที่ระงับไปแล้วกลับมา ผลคือฌานตกสู่ระดับปฐมฌาน

วิธีแก้ไข ก็แค่นั่งให้เจอสภาวะนั้นไปเรื่อย ๆ จนเบื่อจนคุ้นชิน ก็จะผ่านไปสู่ระดับต่อไปได้เอง