เครื่องวัด ว่าการนั่งสมาธิ ก้าวหน้าหรือไม่?

ผู้ปฏิบัติธรรมต้องนั่งสมาธิ เพื่อฝึกจิตให้ได้สมถะ และนำไปสู่วิปัสนา

เคยมีความสงสัยหรือเปล่าว่า การฝึกสมาธิของเรา ก้าวหน้าถอยหลังหรืออยู่ที่เดิม....





จากผังด้านบนขออธิบายดังนี้ครับ

- เวลานั่งสมาธิ จิตอยู่กับลมหายใจ เข้า-ออก

- นั่งไปซักครู่หากจิึต หลุดไปกับอารมณ์ใดอารมณ์หนึ่ง (สัญญา เวทนา สังขาร )

1. ครั้งแรก เรามีความเพลินไปกับอารมณ์นั้นในเวลา 5 นาที แล้วรู้ตัว ดึงจิต

กลับมาที่ลมหายใจ

2. ครั้งต่อๆไป เรามีความเพลินไปกับอารมณ์นั้นในเวลา 2 นาที แล้วรู้ตัวดึงจิตกลับ

มาที่ลมหายใจ

*** เพราะฉนั้นตัววัดว่า เรามีความก้าวหน้า ในการทำสมาธิก็คือ ช่วงเวลาที่จิตติดไปกับอำนาจ

แห่งความเพลินมีน้อยลงจากครั้งที่แล้ว....

ก็ลองวัดดูว่า วันนี้ท่านนั่งสมาธิแล้ว ก้าวหน้าไปกว่าเมื่อวานแค่ไหนครับ

 

- เอาแค่ให้เห็นจิตตัวเองแบบ จะจะ สักครั้งหนึ่งก็พอแล้ว เพราะในนั้นมันจะมี อารมณ์ อยู่มากมาย เมื่อเห็นอารมณ์แล้วก็ไม่ต้องไปกับอารมณ์ หากจำเป็นต้องไปให้ไปกับสติด้วย

 

เมื่อจิตหลุดจากสมาธิ แล้วเรารู้ว่าจิตไม่เป็นสมาธิ ก็เป็นการเห็นตัวเรา เช่นกัน คือการเห็นจิตเราตามความเป็นจริง ยถาภูตญาณทัศนะ
การนิ่งสงบเฉยอยู่นานๆ หากมองว่าเป็นความก้าวหน้าอาจไม่ใช่มาตรฐานในความก้าวหน้าในธรรม
การรู้เห็นตามความเป็นจริงคือ จิตสงบ ก็มีสติรู้ว่าจิตสงบ หายใจเข้า จิตไม่สงบก็ูมีสติรู้ว่าจิตไม่สงบ หายใจออก ก็เป็นวิปัสสนา

แม้การที่เรามีสติรู้ตัวว่าถูกอำนาจความเพลินครอบงำอยู่ก็ยังถือว่าเป็นวิปัสสนา พูดง่ายๆ ว่าการรู้จุดต่ำสุดของเราเองจึงจะรู้ว่าตนต้องทำอะไรต่ออีกก็ถือว่าเป็นความก้าวหน้า หากยังไม่รู้ตัวว่าเพลินอยู่อันนั้นอาจเรียกว่ายังไม่เห็นจุดต่ำสุดอาจต้องใช้เวลาอีกนานเหมือนกับการยังไม่ยอมรับความผิดพลาดจริงโอกาสที่จะก้าวหน้าพัฒนาต่อจึงยังไม่มี

 

ก่อนจะเห็นไม่เที่ยงต้องมีพลังจิตก่อน
ฝึกนับเลขไปก่อนเลยครับ
เอาแบบต่อเนื่อง โฟกัส มีพลัง เข้มแข็ง เด็ดเดี่ยว

 

มันก้าวหน้ามันรู้เองแหละ
ถ้าไม่รุ้ ก็คือยังไม่ก้าวหน้า
เพราะถ้ามันเต็มปรี่แล้ว
มันจะก้าวไปอีก
เหมือนกินข้าว อิ่มแล้วก็ไม่มีใครสอน
อิ่มแล้วก็เลิกกิน
การทำซ้ำซาก ทำแล้วทำอีกนั้นแหละ
ทำให้เรารุ้ความก้าวหน้าของตัวเอง

 

...สมาธิจิต ผูกพันธ์ขึ้นอยู่กับร่างกาย....ขึ้นๆ ลงๆ ตามร่างกายที่ไม่เที่ยง

...เป้าหมายของการฝึกสมาธิ คือการใช้ใจตัดกิเลสตามแนวแห่งพระศาสดา คือลด ละ เลิกสนใจกับร่างกาย ดังนั้นตัววัดความก้าวหน้าตามแบบ คือ สังโยชน์10

 

ดีครับ วัดการพัฒนาของจิต ก็ว่ากันเป็นขั้นๆไป

ที่สุด ก็ลด ละ เลิก

สุดท้ายก็ ของการพัฒนาจิตใจ ของคือ เป้าหมายสูงสุด มีพระนิพพาน เป็นที่สุด


อนุโมทนาครับ

 

ขึ้นอยู่กับว่า ทำจริงป่าว ของจริง มันต้องคู่กับคนจริง ถ้าทำแบบเล่นๆก้ได้ของเล่นๆไป ดูง่ายๆ ถ้าทำแล้ว กลับมาขยันอ่านหนังสือ ขยันทำงาน ทำมาหากิน
ยังงี้ เรียกว่า ก้าวหน้า แน่นอน เหนประโยชน์ทางโลกชัด

 

***การทำสมาธิ ไม่ใช่จะอยู่ในท่านั่งเท่านั้น ท่ายืนท่านอน หรือทุกอริยาบถ ก็ถือว่าเป็นการทำสมาธิได้ แม้กระทำการทำงาน ถ้ามือกำลังทำงาน แต่จิตกลับไปคิดถึงการช๊อปปิ้ง นั่นหมายถึงไม่มีสามธิ..
ส่วนเครื่องวัดว่าสมาธิเราก้าวหน้าหรือไม่ ก็คือเมื่อจิตหลุดไปสู่อารมณ์อื่นนั่นหมายถึงเรากำลังขาดสติ การดึงจิตกลับมาสู่กายได้เร็วเท่าไหร่ นั้นคือความก้าวหน้าในสมาธิ..